მარტვილი

მარტვილი (ყოფილი გეგეჭკორი; ყოფილი მარტვილი — გადაერქვა 1936 წლის 19 მარტს; ძველი სახელწოდება - ჭყონდიდი) — ქალაქი და მუნიციპალიტეტი დასავლეთ საქართველოში, სამეგრელოს მხარეში, მარტვილის მუნიციპალიტეტის ადმინისტრაციული ცენტრი. მდებარეობს მდინარე აბაშისწყლის ნაპირას. ქალაქად გამოცხადდა 1964 წელს და ეწოდებოდა „გეგეჭკორი“. ქალაქში არის სამრეწველო საწარმოები, ჯანდაცვის, განათლებისა და კულტურის დაწესებულებები. მარტვილში არის ჭყონდიდის ეპარქიის კათედრა და რეზიდენცია. ქალაქს რეზიდენციასთან აკავშირებს საბაგირო გზა.

ღირსშესანიშნაობანი

• თამაკონის ციხე
  
• აბედათის ციხესიმაგრე
  
• ნოღის ციხე
• მარტვილის მონასტერი - ღვთისმშობლის მიძინების სახელობის ტაძარი VII ს, ჩიქოვანების ეკლესია XIIს.
• ნახარებაოს წმ. გიორგის სახელობის ეკლესია XIIს. წმ. ანტონ ჭყონდიდელის საფლავი.
• ოფუცხოლე - მარტვილის კანიონი - დადიანების საბანაო ადგილი.
• სოფელი გაჭედილი - მოთენას მღვიმე - ისტორიული მღვიმე, ტბა, საბანაო ადგილები.
• სოფელი ბალდა - ღვთისმშობლის მიძინების სახელობის ეკლესია XIIIს. ბილიკი მთაში.
• ბალდის კანიონი.
• კაღუს (ჟუჟღას) ჩანჩქერი - ჩანჩქერი ხავსიან კლდეზე. მდინარე აბაშის ხეობა, ბზის ტყე.
• ონიორეს ჩანჩქერი - მდინარე აბაშაზე, მდინარე აბაშის სათავე, კარვების გასაშლელი ადგილი.
• ტობის ჩანჩქერი(სოფ. ბალდა) – 234 მ სიმაღლის „ტობის“ მღვიმე, ტბები, დარბაზები.
• სოფელი სალხინო - ღვთისმშობლის შობის სახელობის ეკლესია XVIII ს. დადიანების სასახლე, ისტორიული მარანი.
• მდ. წაჩხურუს ხეობა, წაჩხურუს ( ხირზენის ) ჩანჩქერი, „ხიზნების მღვიმე“ (ისტორიული მღვიმე-ნამოსახლარი).
• წაჩხურუს მთავარანგელოზის სახელობის ეკლესია XVIII ს. გადმოსახედი ადგილები, მდ. წაჩხურუს ხეობა.
• გივი ელიავას სახელობის მხარეთმცოდნეობის მუზეუმი, ქ. მარტვილი.